Nauka prezentacji biznesowych – trema, rodzaje i objawy
Nauka prezentacji biznesowych, najczęściej skupia się na tym żeby pokonać tremę. Kto nie zna tego uczucia? Słuchacze czekają, sekundy wydają się trwać wiecznie, w głowie pustka, a w gardle sucho. Sporo osób utożsamia się z angielskim królem Jerzy VI, którego trema paraliżowała tak, że nie był w stanie wydobyć z siebie słowa. Zostało to znakomicie przedstawione w filmie „Jak zostać królem”.
Nie trzeba być osobą publiczną i przemawiać na stadionie pełnym ludzi, żeby mieć podobne odczucia. W życiu codziennym, np. w pracy, nie brakuje podobnych sytuacji. Wystarczy wspomnieć spotkania biznesowe, prezentacje czy negocjacje. Jak w takich sytuacjach zachować profesjonalizm i nie poddawać się tremie?
Nauka prezentacji biznesowych – definicja
Trema (z łacińskiego tremere – trząść się) – uczucie strachu, które pojawia się przed wystąpieniem publicznym. Jest to stan szczególnego emocjonalnego napięcia i zdenerwowania, który jest spowodowany sytuacją, w której człowiek jest poddawany ocenie. Trema jest stanem umysłu, ale towarzyszyć jej mogą również objawy fizyczne. To pomieszanie stresu, niepokoju, pobudzenia i lęku przed krytyką.
Nauka prezentacji biznesowych – objawy tremy
Trudności z koncentracją, rozproszenie, obniżenie kontroli emocji, poczucie braku kompetencji, braku zadowolenia, odczucie zawodu, nastawienie się na porażkę – popadanie w błędne koło tremy.
Szkolenia z prowadzenia prezentacji – podział objawów
- fizjologiczne – zaburzenia oddychania, potliwość, przyśpieszenie rytmu serca, suchość
w ustach, problemy żołądkowe, wydzielanie się hormonów: adrenaliny i kortyzolu; - poznawczo-emocjonalne – uczucie niepokoju, napięcia, paniczny strach; zmniejszenie koncentracji uwagi, luki pamięciowe, drażliwość, pojawianie się myśli niezwiązanych z zadaniem, które zakłócają możliwość wykonania tego zadania;
- behawioralne – drgawki, trzęsienie się rąk, problemy z przyjęciem wygodnej pozycji i naturalnym poruszaniem się, błędy techniczne wykonania.
Nauka prezentacji biznesowych pomaga opanować te objawy, tak by nie przeszkadzały w prowadzeniu wystąpienia.
Szkolenia z prowadzenia prezentacji – rodzaje tremy
Podział ze względu na aspekt temporalny
- trema przedkoncertowa – lęk, niepewność, pobudzenie centralnego i wegetatywnego układu nerwowego;
- koncertowa – brak kontroli nad tym, co mamy zrobić, zaburzenia uwagi, nieprawidłowa ocena i negatywne myśli o sobie;
- oraz pokoncertowa – analizowanie wystąpienia, przeżywanie emocji wstydu, załamania, pojawia się poczucie niespełnienia oczekiwań osób, na których nam zależy – brak zgodności między oczekiwanym a osiągniętym poziomem wystąpienia.
Podział ze względu na aspekt funkcjonalny
- trema dezaprobacyjna, ma destrukcyjne skutki dla wystąpienia;
- adaptacyjna, prowadzi do pozytywnego pobudzenia, wzmaga wyobraźnię i motywację;
- oraz reaktywna pojawia się przed wystąpieniem ze względu na brak odpowiedniego przygotowania, niepewność czy brak doświadczenia scenicznego.
Nauka prezentacji biznesowych – style przywiązania
Czy mogą mieć wpływ na tremę?
Te powiązania mogą się wydawać odległe, choć moim zdaniem pozornie. Szkolenia z prowadzenia prezentacji, które prowadzę, boparte są na wiedzy psychologicznej połączonej z praktyką.
Teoria relacji z najważniejszym dla dziecka opiekunem (a zwykle jest to relacja z matką) mówi nam o tym, że właśnie w jej trakcie następuje rozwój wyobrażeń dziecka na temat siebie (self), budowany na bazie tej relacji i w odniesieniu do niej. W związki z emocjami, jakie tej relacji towarzyszą, jakie w dziecku wywołują kontakty z innymi, a przede wszystkim właśnie z matką.
Ta relacja ma wpływ na dorosłe życie. To, czego się uczymy, obserwując opiekuna, czy z relacji z nim wpływa np. na poczucie pewności siebie, własnej wartości, kreatywność, czy na to, jak sobie radzimy z oceną innych, np. podczas wystąpień publicznych. Kwestie dotyczące tremy mogą mieć korzenie już w dzieciństwie. Jeśli któraś z naszych reakcji utrudnia nam funkcjonowanie, to możemy do tych korzeni dotrzeć i przepracować przyczyny, choć może być to wymagająca praca.
Obserwacja spontanicznych kontaktów między dzieckiem i matką, którą przeprowadziła Mary Ainsworth w 1978 r., pokazała, że istnieją trzy podstawowe style przywiązania: bezpieczny i dwa tzw. pozabezpieczne.
Wystąpienia publiczne a styl bezpieczny: oparty na poczuciu bezpieczeństwa (ok. 70% dzieci)
To ten najbardziej pożądany dla właściwego rozwoju i budowania zdrowych relacji przez całe dorosłe życie. Kształtuje się poprzez bezpieczną i wspierającą obecność matki lub opiekuna. Ważną rolę odgrywa tu zaufanie, pewność, że opiekun jest blisko, że odpowie na każdą potrzebę. Wsparcie psychiczne połączone z bliskością fizyczną buduje w dziecku odwagę, ciekawość, otwartość, przekonanie o własnej wartości i o tym, że zasługuje na miłość. Dziecko szuka bliskości z innym człowiekiem, a takie podwaliny pomagają budować wartościowe i trwałe relacje interpersonalne w dorosłym życiu. Mają też wpływ np. na odporność na stres i kreatywność.
Takie osoby zazwyczaj lepiej potrafią panować nad stresem i tremą, ponieważ mają silne poczucie własnej wartości i akceptacji. Byli akceptowani przez opiekunów – mimo poniesionych porażek – więc i np. wystąpienie przed grupą obcych osób nie paraliżuje ich nawet wtedy, gdy mają świadomość popełnionych błędów. Traktują wydarzenia w kategorii wyzwań – nie barier.
Wystąpienia publiczne a style pozabezpieczne: styl lękowo-ambiwalentny (ok. 20% dzieci)
Cechuje się brakiem poczucia bliskości i bezpieczeństwa. Dziecko nie ma pewności, czy opiekun – w razie potrzeby – będzie ciągle obecny. A to łączy się z tym, że zaczyna występować zmienność, huśtawka emocji i zachowań. To efekt braku poczucia bezpieczeństwa. Taka osoba ciągle musi upewniać się, czy matka jest stale obecna, odczuwa przy tym silny lęk przed rozstaniem. Gdy ktoś trzeci próbuje włączyć się w uspokojenie dziecka, to ono stanowczo protestuje. Po powrocie matki dziecko wydaje się zdezorientowane. Okazuje gniew i opór wobec niej, ale jednocześnie pragnie też kontaktu z nią. Takie dzieci stosunkowo dużo płaczą i jednocześnie mniej interesują się otoczeniem.
A jak to przekłada się na relacje w dorosłym życiu? Relacje budowane przez taką osobę wyróżniają się brakiem poczucia stałości i bezpieczeństwa, popadają z jednej skrajności w drugą – od silnego zaangażowania w uczucie do dystansowania się. Często pojawiają się pytania o wierność partnera i o to, czy kocha naprawdę. Takie osoby czują się często niedoceniane przez innych. Jak można łatwo sobie wyobrazić, w czasie wystąpień publicznych takie wątpliwości związane z akceptacją i poczuciem własnej wartości też się odzywają.
Wystąpienia publiczne a style pozabezpieczne: styl unikowy (ok. 10% dzieci)
Poczucie odrzucenia, a nawet kara za próbę nawiązania bliskiego kontaktu fizycznego z matką – to cechy charakterystyczne tego stylu. Dzieci reprezentujące ten styl są fizycznie i psychicznie „odpychane”. Przede wszystkim unikają matki i odczuwają silną potrzebę włączenia nieświadomych mechanizmów obronnych – jak zaprzeczenie potrzeby więzi z matką czy opiekunem.
W dorosłych relacjach takie osoby czują się skrępowane bliskością, uciekają od intymności, mają niskie zaufanie do partnerów oraz skłonności np. do przelotnych relacji seksualnych i przesadnego skupienia na pracy zawodowej. Taka osoba może cierpieć na chorobliwą nieśmiałość, odczuwać lęk przed innymi ludźmi, a przed wystąpieniem publicznym odczuwać chorobliwą tremę. Strategia takiej osoby jest jedna – unik. Nie będzie mierzyła się z trudnościami – bo będzie się bała: upokorzeń i wstydu, który może odczuć.
Część badaczy wspomina też o stylu lękowo-zdezorganizowanym, który charakteryzuje się tym, że dziecko wydaje się oszołomione, kiedy matka bierze je na ręce.
Badania przeprowadzone przez Mario Mikulincera, Phillip R. Shavera i Eldad Roma dowodzą, że style przywiązania mają wpływ na umiejętność twórczego rozwiązywania problemów, a tym samym na radzenia sobie w wymagających sytuacjach. Wyniki badań pokazują, że osoby, które charakteryzuje styl bezpieczny, lepiej radzą sobie ze stresem wywołanym nowymi i niejednoznacznymi informacjami, dzięki czemu mogą sprawniej i odważniej reagować. To pokazuje, że warto było wykorzystywać taką wiedzę tworząc projekt Nauka prezentacji biznesowych.
Styl a praca nad stresem i tremą – podsumowanie
Bezpieczne style przywiązania dają większe poczucie pewności siebie i własnej wartości. Zapewniają poczucie bezpieczeństwa w sytuacjach interpersonalnych, do jakich bez wątpienia można zaliczyć prezentacje biznesowe, spotkania sprzedażowe czy wystąpienia publiczne. Dają poczucie mniej lub bardziej świadomego psychologicznego oparcia w wymagających chwilach.
Jeśli jednak style przywiązania kształtują się we wczesnym dzieciństwie, czy możemy z nimi pracować tak, żeby rozwijać w sobie elementy charakterystyczne dla stylu bezpiecznego?
Tak, można zmienić styl przywiązania poprzez długotrwałe doświadczanie innych przeżyć, np. bliskości okazywanej przez ważną osobę. Najlepszy sposób to odpowiednia psychoterapia. Psychiatra Daniel Siegel zauważa też, że zmiany przynieść może związek z osobą prezentującą styl bezpieczny. Innym czynnikiem wpływającym na zmianę, którego planować nie polecam, jest przeżycie bardzo silnego doświadczenia emocjonalnego, takiego jak np. wypadek samolotowy.
Całość pokazuje jak głęboko są korzenie poczucia własnej wartości. Praca nad jego rozwojem jest bardzo wymagająca. Trema natomiast jest bardzo blisko tego wszystkiego. Praca nad jej pokonywaniem powinna zaczynać się od środka, od budowania poczucia własnej wartości co daje odporność na ocenę innych. Podobnie moje projekty Nauka prezentacji biznesowych, główny nacisk kładą na rozwój tego co w środku.
Szkolenia dostępne są w różnych miastach.
W ofercie są:
Szkolenie wystąpienia publiczne Warszawa
Kurs wystąpienia publiczne Kraków
Szkolenie wystąpienia publiczne Wrocław
Trening wystąpienia publiczne Poznań
Szkolenie wystąpienia publiczne Gdańsk
TUTAJ przeczytasz o wszystkich szkoleniach
Do tego wszystkie programy dostępne są też w języku angielskim.
Jeśli interesują Cię szkolenia po angielsku np. Szkolenie wystąpienia publiczne po angielsku, to zapraszam TUTAJ
Każdy program można też przeprowadzić w formie szkolenia indywidualnego np.
szkolenie indywidulane z wystąpień publicznych.
TUTAJ przeczytasz o coachingu
Do tego oczywiście wszystkie szkolenia dostępne są w formie klasycznej lub w formie szkolenia z wystąpień publicznych online.